Dışarıda artan büyüme isteği, belirsizlikler ve yüksek maliyetlerden ötürü bu yıl yurt dışına giden kaynak ölçüsü gelen yatırımları solladı. Türkiye’den yurt dışına giden yatırım 6 milyar dolara dayanırken, gelen yatırım 5 milyar dolar civarında kaldı. Net yatırım konumuna nazaran, Türkiye’de yerleşik gerçek ve hukuksal şahısların yurt dışı yatırımlarının meblağı ise 62 milyar doları aştı.
Yurt dışında büyüme isteği, maliyet avantajları ve belirsizliklerle baş edebilmek maksadıyla Türkiye’deki iş insanlarının dışarıdaki yatırımları artıyor.
Türk yatırımlarında Hollanda birinci sırada yer alırken son yıllarda bilhassa dokuma ve hazır giysi yatırımlarında maliyet avantajları nedeniyle ortalarında Mısır’ın da bulunduğu Kuzey Afrika bölgesi ön plana çıkıyor.
Mısır’da Arçelik’ten, İskefe Holding’e, Hayat Holding’e, LC Waikiki’den Eroğlu Giyim’e Doteks’ten Yeşim Tekstil’e kadar birçok dev şirketin yatırımı var.
62 milyar dolar yatırım
Nefes’te yer alan habere nazaran, Türk yatırımcılarının 2023 yılı sonu prestijiyle 130 ülkede 2 bin 146 direkt yatırımı bulunuyor. Net yatırım durumuna nazaran, Türkiye’de yerleşik gerçek ve hukukî şahısların yurt dışı yatırımlarının fiyatı ise 62 milyar doları aşıyor.
2024 Eylül prestijiyle son 12 aylık periyotta Türkiye’den yurt dışına giden yatırım 6 milyar dolara dayanırken, gelen yatırım 5 milyar dolar civarında kaldı.
Türk yatırımcıların gerçekleştirdikleri yurt dışı yatırımlarda finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 67.5’ hisseyle birinci sırada yer alıyor. Bu faaliyetlerin yüklü kısmını ise holding şirketlerinin yatırımları oluşturuyor.
Aralarında Koç, Sabancı, Yıldız, Borusan’nın da olduğu holdinglerin dünyanın dört bir yanında dev yatırımları kelam konusu ve binlerce bireye iş imkanı sağlıyorlar. Yurt dışı yatırımlarıyla işverenler Türkiye’nin tanınırlığına kıymetli katkılar sunarken ihracat pazarlarını da genişletiyorlar.
Yatırım en çok Avrupa’da
Türkiye kaynaklı yurt dışı yatırımların dağılımı incelendiğinde, 2 bin 146 yatırımın 828’inin Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde, 457’sinin ‘diğer Avrupa ülkeleri’ olarak gruplandırılan Birleşik Krallık, Rusya, Balkanlar, İsviçre, Norveç ve Doğu Avrupa bölgesinde yer alıyor.
”Dışarıya gidişler artacak”
Prof. Dr. Erinç Yeldan’a nazaran, Türkiye ekonomisindeki muazzam belirsizlik, dünya ortalamasının üzerine çıkan enflasyon oranı, baskılanan kur, yalnızca para siyasetine indirgenen ve faiz odaklı giden iktisat siyaseti nedeniyle yatırımcı yurt dışına gitme yolunu seçiyor.
Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma yolunda, yapısal ıslahatları hayata geçirmesi gerektiğine dikkat çeken Yeldan, “Türkiye’nin daha fazla yatırım çekmesi ve yerleşik yatırımcının gitmemesi için önemli bir maliye siyaseti kaide. Muteber bir yatırım ortamı oluşturulmadığı sürece önümüzdeki devirde de yatırımcı gidişlerini göreceğiz” dedi.
”Hızlı gelişen ülkeler öne çıktı”
DEİK Yurt Dışı Yatırımlar İş Konseyi Başkanı Kübra Orakçıoğlu Kazan, “Yurt dışına yatırım yapmak isteyen firmalarımız hangi alanda daha çok yatırım yapmalıyız, trendler neler üzere soruların karşılıklarını arıyorlar. Hangi ülke makul bölümler için daha uygun sorusuna karşılık arıyorlar” dedi.
Orakçıoğlu Kazan, Türkiye’nin son yıllarda yurt dışına yönelik yatırımları ve dış ticaret faaliyetlerinin dinamik bir trend izlediğini de anlatarak, Türklerin süratle gelişen pazarları kıymetlendirme isteğinin de arttığını söyledi.
Sorgu: Bir kız çocuğu neden babasını öldürmek ister? |