Astrologlar bir haritayı incelerken, kişinin doğum anında Doğu ufkunda yükselmekte olan burca özel bir değer verirler. Biz kendimizi tek bir burç üzere düşünsek de, aslında astrolojik haritamızda 12 burç, değişik vurgularla yer alırlar. Doğum anımızda ufukta yükselmekte olan burç, öbür ismiyle yükselen burç bizim münasebetlerimizde takındığımız tutumları ve etrafımızla alakamızı büyük oranda şekillendirir. Yükselen burç tıpkı vakitte bebeklik ve erken çocukluk periyodunda hangi çevresel kaideler içinde olduğumuzu da açıklar.
Bunu bir örnekle açıklayalım, örneğin Koç ve Yengeç birbirinden çok farklı hatta uyumsuz karakterde burçlardır. Haritasında Koç burcu yükselen birisi etraf ile bağlantılarında daha atak, canlı, direkt ve daha saldırgan bir tavır izler. Muhtemelen bu özellikler aslında, onun küçükken yetiştirilme biçiminde ve etrafında yaşananlarla alakalıdır. Örneğin tahminen küçükken en içinde daha fazla rekabet, uğraş ve hayatta kalma uğraşı vurgulanmış ve çocuk da küçük yaşından itibaren kendisi de bu türlü bir bakış açısı edinmiştir. Yükselen Yengeç etrafa çok hassas, kolay etkilenen, hisleri ile hareket eden, diğerlerini kollayan ve itimat arayan bir yapıdadır. Koç üzere mert davranamaz fakat sezgilerini kullanır. Muhtemelen Yengeç burcu yükselen kişinin erken çocukluk ömründe ailenin büyüklüğü, annenin ve ailenin öyküsü, korunma güdüsü çok daha fazla vurgulanıyor olabilir ve bu nedenle kişi bu türlü bir korunma atmosferi içinde kalmayı, gizlenmeyi kendine alışkanlık haline getirmiş olabilir.
Yükselen burç bizim hayata bakış açımızı anlatır. Olayları nasıl pahalandırıyor ve onlara ne manalar yüklüyoruz, bu yükselen burcumuzla yakından bağlantılıdır. Zira öbür burçların hangi meskenlerde kaldığı da tekrar yükselen burcumuzun ne olduğuna bağlı olarak değişir. Zira yükselen burç her vakit birinci meskendir, ondan sonra gelen burçlar sırasıyla öteki meskenlere yerleşirler. Örneğin Yay burcunun yükseldiğini düşünelim. Bu durumda astrolojik haritamızda 1. konutta Yay vardır. Yay’dan sonra gelen Oğlak burcu 2. meskene, akabinde gelen Kova 3. meskene, Balık 4. konuta ve bu biçimde yerleşecektir ve her bir burç, bulunduğu konutla ilgili hususlarda hayata bakış açımızı şekillendirecektir. Örneğin Yay yükselen bir kişi etrafıyla bağlantısında bağımsızlığını vurgulayan, maceracı ve spontane ve sorumluluklardan uzak kalmak isteyen bir yapıdadır. Lakin para ve yetenekler konutu olan 2. konutta Oğlak burcu olması, bu kişinin hayatının makul bir devrinde, koşullar gereği para kazanmak ve gelirlerini arttırmak için çok daha sıkı çalışması gerekeceğini, çok çalışma isteyeceğini ve bu mevzuda hırs yapacağını da gösterir. Kısaca söylemek gerekirse, yükselen burç bizim hayata bakış açımızı ve etrafımızla alakamızı gösterirken, hayatın tüm alanları ile de (para, aile, aşk, sıhhat, tertip gibi) nasıl bir bağlantı içine gireceğimizi gösterecektir. Bu bir bakıma hayatımızın temel kodlarını gösteren bir şifre üzeredir.
Yükselen burç, 1. konut, vücutla de yakından ilgili olduğu için hem sağlığımızla ilgili bahisleri hem de fizikî özellikleri de etkileyebilir. Kuşkusuz her kişinin kendi ailesinden ya da ırkından getirdiği genetik eğilimler önceliklidir lakin muhakkak burçlar belli fizikî eğilimlerin ortaya çıkmasını kolaylaştırırlar. Örneğin su elementi burçları, Yengeç, Akrep ve Balık, şayet aile geçmişinde mavi göz kapasitesi varsa, kişinin de mavi beğenilen olmasını kolaylaştırabilir. Tahminen bu kişinin dedesi mavi gözlü iken, anne babası kahverengi gözlü olsa, bile bu özelliğin onda yine ortaya çıkmasına neden olabilir. Burçların getirdiği birtakım temel fizikî karakteristikleri daha sonra tek tek yer vereceğiz.
Yükselen burç kişinin genel talihi, kişiliği ve yetenekleri hakkında da bilgi verir. Örneğin Yengeç burcu yükselen bir kişinin hayatında annesi, ailevi bedeller çok daha kıymetli yer tutarken, yükselen burcu İkizler olan bir kişinin hayatında kardeşler, yakın etraf ve zeka ile ilgili hususlar öne çıkabilir. Misal biçimde yükselen burcu Akrep olan bir kişinin hayatında çoklukla mevt kalım getiren uğraşlar ve değişim isteği dikkat çekecektir. Öteki bir örnek vermek gerekirse, yükselen burcu Yay olan bir kişinin hayatında yabancıların yeri, yurtdışı ile ilgili bahisler ve seyahatler büyük bir rol oynayabilecektir.
Yükselen burç adeta bir maske üzeredir. Bizim gerçek özümüzü başta Güneş, Ay ve içsel gezegenler anlatırken, yükselen burcumuz bu özelliklerimizi nasıl ortaya koyabileceğimizi gösterecektir. Bir bakıma yükselen burç bir araç üzere, kişinin ulaşmak istediği maksatlara götüren bir vasıta üzeredir. Tekrar bir örnek verelim. Bir kişinin astrolojik haritasında Yengeç ve Boğa üzere daha muhafazakar, temkinli, güvenliğe kıymet veren göstergeler olsun, fakat bunun yanında yükselen burç ise Koç olsun. Bu durumda kişi kendi içinde sağlamcı ve temkinli olmak istese bile, yeniden de hayatla olan temasında ve kendisini ortaya koyma biçiminde girişken, risk alan bir yapıda olacaktır. Bir öteki deyişle kişi risk alarak ve cüret göstererek kendisini itimat altına almak isteyecek, bu istikamette şuurlu gayret sarf edecektir.
Yükselen burç yakın etrafımızla nasıl bir ahenk ve adaptasyon içinde olduğumuzu da gösterir ve bilhassa birebir bağlarda karşımızdaki şahısların tavırlarını ya da bizim nasıl yakın bağlantılara çekildiğimizi de anlatır. Rastgele bir burç yükseldiğinde, onun karşı burcu da ister istemez ehemmiyet kazanır ve bu burç ikili alakaları, evlilik ve muahedeleri, çatışmaları gösteren 7. konuta yerleşir. Örneğin yükselen burcu Kova olan bir kişinin alakalar ve muahedeler konutunda otomatikman Aslan burcu yer alacaktır. Bu durumda Kova yükselen kişi karşısında sıcakkanlı, yaratıcı ve güçlü şahıslar ve partnerler arayacaktır. Hatta bu konutta bulunan burç evleneceği eşinin özelliklerini de gösterebilir. Sırayla söylemek gerekirse, Koç’un karşısında Terazi, Boğa’nın Akrep, İkizler’in Yay, Yengeç’in Oğlak, Aslan’ın Kova, Başak’ın Balık, Terazi’nin Koç, Akrep’in Boğa, Yay’ın İkizler, Oğlak’ın Yengeç, Kova’nın Aslan, Balık’ın ters burcunda Başak vardır.
Bu gözle bakınca yükselen burç bizim yakın münasebetlerimizi, bağlardaki tavrımızı, nasıl bir işbirliği aradığımızı da anlatır. Artık kısaca yükselen burçların hayata bakış açılarında neler getirdiğini birtakım kısa tabirlerle görelim:
- Yükselen Koç, yakın etrafı üzerinde aktif olmak ve fethetmek ister
- Yükselen Boğa, yakın etrafını hissetmek ve bedensel olarak tatmin olmak ister
- Yükselen İkizler, yakın etrafını öğrenmek, merakını gidermek ve bağlantı içinde olmak ister.
- Yükselen Yengeç, etrafını korumak, kollamak, annelik yapmak ister
- Yükselen Aslan, dikkat çekmek ve kendini sergilemek ister
- Yükselen Başak, etrafını sisteme koymak ve pratik hizmet getirmek ister
- Yükselen Terazi, istikrar ve ahenk içinde olmak, iştirakler kurmak ister
- Yükselen Akrep, etrafını denetim etmek ve yakın duygusal bağlar kurmak ister
- Yükselen Yay, etrafını keşfedeceği heyecanlı bir yer olarak görmek ve hareket etmek ister
- Yükselen Oğlak, diğerlerine tertip, kural ve disiplin getirmek ister
- Yükselen Kova, kişiselliğini ve özgürlüğünü vurgulamak, bağımsız kalmak ister
- Yükselen Balık, etrafının tesiri altında fedakarlık yapmak ve kendisini etrafına adamak ister.
Yükselen Burçta Yer Alan Gezegenler
Eğer doğum haritanızda yükselen burcunuzda rastgele bir gezegen varsa, bu gezegenin karakteristikleri de, etrafa bakışınızı, kişiliğinizi ve kendinizi nasıl ortaya koyduğunuzu etkileyecektir. Bu durumda, burcun özellikleri ile, gezegenin fonksiyonları iç içe geçmiş olur. Örneğin haritanızda kendi öz burcunuz yükseliyor olabilir (sabah erken saatte, Güneş yükselirken doğanlar) bu durumda yükselen burçta yani birinci konutunuzda Güneş olacaktır. Kuşkusuz bunu bilebilmeniz için, astrolojik haritanızı bilmeniz de gerekir.
- Eğer yükselen burçta Güneş varsa, bu şahıslar yakın etraflarında daha dominant, parlayan, gururlu ve gösterişe değer veren bireyler olabilirler.
- Eğer Ay varsa, bu bireyler daha yansıtıcı, hassas, hislerle harekete geçen ve hami olma eğiliminde olabilirler.
- Eğer Merkür varsa, bu bireyler çok daha konuşkan, hareketli, çok istikametli ve meraklı olma eğilimindedirler.
- Eğer Venüs varsa, bu şahıslar zevk sahibi, istikrar isteyen ve hoşluklara, iştiraklere ehemmiyet veren bireyler olabilirler.
- Eğer Mars varsa, bu şahıslar daha savaşkan, gözü pek, doğuşçu ve teşebbüsçü, yüksek motivasyon sahibi şahıslar olabilirler.
- Eğer Jüpiter varsa, bu şahıslar daha geniş görüşlü, eğitime ve toplumsal hususlara hassas, cömert tipler olabilirler
- Eğer Satürn varsa, bu şahıslar daha denetimli, disiplinli, müşkülpesent ve derin düşünen tipler olabilirler
- Eğer Uranüs varsa, bu şahıslar özgün, bağımsız, ani tepkiler veren, sisteme karşı duran, istikrarsız tipler olabilirler
- Eğer Neptün varsa, bu şahıslar alıcı, sanatkar ruhlu lakin karmaşık, kendini feda eden, ferdî sonlarını tam olarak belirleyemeyen özellikler yansıtabilir
- Eğer Plüton varsa, bu şahıslar yakın etraflarında sessiz lakin baskın, bir bilmece üzere derin ve güçlü iradeli lakin zorlayıcı karakterler olabilir.
- Kuşkusuz bu durumda yükselen burçtaki gezegenin yaptığı açılar yani başka gezegenlerle olan bağı de ele alınarak daha fazla şey söylenebilir.