Kahramanmaraş’ta meydana gelen sarsıntılar Türkiye’yi derinden sarstı. Kelam konusu sarsıntıda 40 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği 400 bin kişinin ise yaralanması Türkiye’yi yasa boğdu. Maraş dahil etraftaki 11 vilayet enkaza dönerken tüm Türkiye bütün olarak zelzele bölgelerine yardım yağdırdı.
Bununla birlikte sarsıntı bölgelerinde bulunan yardım kuruluşlarından Kızılay’ın bölgedeki depremzedelere kâfi sayıda çadır sağlayamaması toplumsal medyada tartışma konusu haline gelmişti.
Cumhuriyet Gazetesi müellifi Murat Ağrıel, kelam konusu durum ile ilgili çarpıcı bir tezde bulundu.
Ağrıel’in haberine nazaran Kızılay sarsıntının üçüncü gününde Haluk Levent’in kurucusu olduğu AHBAP derneğine 46 milyon TL’lik çadır satışı gerçekleştirdi.
İşte Ağrıel’in yazısının tamamı:
“Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Kızılay’a yönelik tenkitlere sert bir formda reaksiyon verdi.
Ancak gerçek öfke ile örtülemiyor. Türk toplumunun hafızasında ve tarihinde Kızılay bireylerden bağımsız çok değerli bir yer kaplar. Her afet durumunda gözler birinci Kızılay’ı arıyor. Yaşanan son zelzele felaketinde de gözler Kızılay’ı aradı lakin ne mümkün.
Depremin birinci saatlerinde İstanbul’dan Antep Nurdağı ve Kahramanmaraş’a giden biri olarak başka kurumlar üzere Kızılay da ne yazık ki yoktu.
Peki her felakette yardım için bildiri atan ve yurttaşlardan yardım isteyen Kızılay ve çadırları neden ortada yoktu?
Yanıt vereyim AHBAP’a çadır satmakla meşguldüler.
Biliyorsunuz, yardım kuruluşu hüviyetinden sıyrılıp holding olan Kızılay’ın çadır ve konteyner üretim tesisleri var.
Bunu araştırırken birtakım bilgiler öğrendim.
“ELİNDEKİ STOKLAR CEMAAT VE TARİKAT DERNEKLERİNE YÖNLENDİRİLMİŞ”
İddiaya nazaran Kızılay, sarsıntının üçüncü günü AHBAP’a 46 milyon TL fiyatında çadır satışı gerçekleştirmiş. Ayrıyeten elindeki stokları ve gönderilecek yardımları da cemaat, tarikat vakıf ve derneklerine yönlendirdiği ileri sürüldü.
“Olamaz” dedim. “İnsanlar canı ile uğraşırken, sadece bugünler için yardım ettiğimiz kurum ticaret yapmamıştır, böylesi bir vakitte elindeki stoğu diğerlerine kullandırmamıştır” dedim.
Kızılay yetkililerini aradım şu soruları sordum…
Kızılay 6 Şubat tarihinde ne kadar çadıra sahipti?
Kaç çadır dağıttı? Ahbap isimli kuruluşa çadır sattı mı? Satış ölçüsü kaç adet ve meblağ nedir? Öteki kurumlara çadır satışı gerçekleşti mi? Kızılay hangi vakıf ve derneklere erzak yardımı yaptı? Ölçüsü ne kadardır?
Kızılay çadır fabrikasında ve konteyner fabrikasında kaç adet stok vardı? Bu stoklar nerelere dağıtıldı?
Gelen karşılıkta AHBAP argümanıyla ilgili şu kısım dikkatimi çekti:
“Ahbap Derneği de bağışçılarından temin ettiği kaynakla bölgede yaşanan barınma muhtaçlığına dayanak olmaya karar vermiş, bu noktada Kızılay’dan temin ettiği çadır kapasitesini AFAD’ın göstermiş olduğu noktalara sevk etmiştir. Kızılay bu süreci afetzedelerin barınma gereksiniminin bir an evvel çözülmesi açısından değerlendirmiştir. Çadır üretiminin devamını sağlamak için de ham husus bedelini kabul etmiştir.”
“54 BİN ÇADIR AFAD’IN BUYRUĞUNA VERİLDİ”
Açıklamanın tamamı ise şöyle:
“Yaşanan büyük felaketlerin akabinde, Türkiye Cumhuriyeti Devleti, alanında saygın bilim insanlarının da katkılarıyla Türkiye Afet Müdahale Planını (TAMP) oluşturmuştur. Emredici nitelikte olan bu plana nazaran Kızılay beslenme ve kan temini hizmetlerinin ana sorumlusudur. Barınma, insani yardım, sıhhat üzere başka alanlarda da dayanak kuruluş niteliğindedir.
Kızılay, TAMP’ın kendisine yüklediği takviye kuruluş niteliğinden kaynaklı olarak kendi stoklarında afet öncesi 40 bin adet kadar çadır tutmaktaydı. Daha sonra temin ettikleri ve temaslarından gelenlerle birlikte afet sonrası 54 bin adet çadırı AFAD buyruğuna vermiştir. Bu çadırların tamamı AFAD uyumunda afet bölgesinde dağıtılmıştır.
Kızılay Çadır-Tekstil hem Kızılay’a (boşalan bu stokların yerine konulması için) hem AFAD’a (AFAD, yalnızca Kızılay’ın üretimine bağlı olmayıp, özel bölümden de barınma üniteleri tedarik etmektedir.) hem de BM kuruluşları ve insani yardım kuruluşlarına çadır imal edip teslim etmektedir. Ahbap Derneği de bağışçılarından temin ettiği kaynakla bölgede yaşanan barınma muhtaçlığına dayanak olmaya karar vermiş, bu noktada Kızılay’dan temin ettiği çadır kapasitesini AFAD’ın göstermiş olduğu noktalara sevk etmiştir. Kızılay bu süreci afetzedelerin barınma gereksiniminin bir an evvel çözülmesi açısından değerlendirmiştir. Çadır üretiminin devamını sağlamak için de ham husus bedelini kabul etmiştir.
“46 MİLYON TL ÇADIR SATIŞI GERÇEKLEŞTİRİLDİ”
Kızılay afet alanında beslenme gereksinimine takviye olmak için efor gösteren tüm kurum, kuruluş ve istekli örgütlenmelere kuru besin takviyesinde ve lojistik katkısında bulunmaktadır. Bu TAMP’ın Kızılay’a yüklediği bir misyondur. Kızılay afetzedelerin beslenme gereksinimini bu yapılardan oluşturduğu “Beslenme Platformu” ile birlikte karşılamaktadır. Devletimiz de bunu teşvik etmektedir.
Kızılay’ın afet öncesi elinde bulunan tüm barınma stokları AFAD uyumu ile afet bölgesinde dağıtılmıştır.”
Yani özet olarak duyduklarım doğruymuş. Özetle stokta 40 bin çadır vardı. Sağdan soldan 14 bin daha geldi. Toplam 54 bin çadırı AFAD’a verdiler. Lakin üretim tesisinden de AHBAP’a 46 milyon TL çadır satışı gerçekleştirildi.
Vakıf ve dernek görünümündeki tüm kuruluşlara da elindeki stoğu kullandırmış.
Bu yardım kuruluşları tüm gereksinimi Kızılay’dan AFAD’dan alıyor hassas halktan da yardım yapıyoruz diyerek para topluyorlar.
Denetleyecek kurum var mı? Ben hiç sanmıyorum.
Deprem bölgesinde hala çadır eksiği var ve yaşanan durum bu!”