Hubble’dan ya da James Webb’den gelen galaksi görüntülerine hepimiz aşinayız. Bu görüntüler ışığın farklı dalga boylarında gözlemlenmesiyle ortaya çıkan ve optik olarak algılanabilen galaksilerin görüntülerinden oluşuyor. Gözümüzün göremediği kısmı ortaya çıkarmak için ise bilim insanlarının farklı araçları bulunuyor.
Bu araçlardan biri de radyo dalgalarını incelemek. Kara deliklerin fırlattığı parçaların etrafında kalan izlere göre bir galaksi konumlandırmak bile mümkün. Bu galaksilere radyo galaksi adı veriliyor. Bilinen en eski radyo galaksi ise geçtiğimiz günlerde keşfedildi.
Kalıntıların arasında saklı kalan galaksi
Galaksilerin merkezinde bulunan süper kütleli karadelikler zaman zaman patlayıp etrafa parçacık yaayabiliyor. Bu savrulan parçalar ise uzayda bir şeylere çarpana kadar yollarına çok yüksek hızlarda devam ediyor. Arkalarında bıraktıkları izleri ise radyo sinyalleri halinde gözlemlemek mümkün oluyor.
Abell 980 galaksi kümesinin merkezinde bilim insanları olağanüstü bir yapı keşfetti. Hindistan’da Savitribai Phule Pune Üniversitesi’nden Surajit Paul’un liderliğindeki astronomlar, bugüne kadar keşfedilmiş en eski radyo galaksisini ortaya çıkardı. Yine Hindistan’da bulunan Mumbai Üniversitesi’nden astronom Gopal Krishna ve ekibi de aynı bölgede iki yeni radyo galaksi kümesi keşfetti. Yani galaksinin merkezinde yer alan karadelik birden fazla defa büyük parçacık yayma aktiviteleri gerçekleştirdi.
Radyo galaksilerinin kapladığı alan milyonlarca ışık yılına ulaşabiliyor, ortaya çıktıkları galaksilerden çok daha uzaklara erişebiliyorlar. Hatta bizim galaksimiz olan Samanyolu’nun da kendi radyo galaksisi bulunuyor.
Bu radyo sinyalleri zamanla kaybolup gittiği için 200 milyon yıldan daha yaşlı örnekler bulmak beklenmiyor. 2 milyar ışık yılı mesafedeki bu galaksi ise 260 milyon yıl öncesinden geliyor. Uzandığı mesafe ise 1.2 milyon ışık yılı olarak ölçülüyor. Bilim insanları, bu yapıyı inceleyerek radyo galaksiler hakkında daha fazla bilgi edinebileceklerine inanıyor.