Suriye’de Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçı kümelerin 8 Aralık 2024’te başşehir Şam’ın denetimini ele geçirmesi ve Beşar Esad idaresinin yıkılması sonrası ABD, 6 Ocak Pazartesi günü, insani yardım akışını kolaylaştırmak için ülkedeki hükümet kurumlarıyla kimi süreçlere altı ay müddetle yaptırım muafiyeti getirdi.
Reuters haber ajansının aktardığına nazaran, genel lisans olarak da bilinen kelam konusu muafiyet, 7 Temmuz tarihine kadar kimi güç süreçleriyle Suriye’ye şahsî havalelere de müsaade verecek. Lakin kelam konusu aksiyon, yaptırımların hiçbirini ortadan kaldırmayacak. ABD’nin The Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, pazar günü, ABD’deki Joe Biden idaresinin Suriye’ye yönelik yardımlara ait kısıtlamaları hafifleteceğini aktarmıştı. ABD’nin kelam konusu adımına ait ABD Hazinesi’nden dün yapılan açıklamada, bu adımın ‘yaptırımların, elektrik, güç, su ve sıhhi tesisat da dahil olmak üzere Suriye çapındaki temel hizmetleri ve yönetişim fonksiyonlarını sekteye uğratmamasını sağlamak için’ atıldığını bildirdi.
‘ESAD, MERKEZ BANKASI VE HTŞ’YE YAPTIRIMLAR SÜRÜYOR’
ABD idaresi, daha evvel de yardım kuruluşları, Birleşmiş Milletler (BM) ve ABD hükümetinin Suriye halkına insani dayanağını ve Esad’ın denetimi altında olmayan kimi bölgelerde muhakkak ekonomik faaliyetleri onaylamıştı. Hazine’den yapılan açıklamada, pazartesi günü atılan adımın ‘Suriye’deki hükümet kurumlarıyla süreçlere müsaade verdiği lakin askeri kuruluşlar ile istihbarat kuruluşlarını içeren rastgele bir sürece müsaade vermediği’ belirtildi.
Hazine, Suriye’deki hükümet kurumlarını, federal, bölgesel ya da lokal seviyede bakanlıklar, ajanslar ve hastaneler, okullar ve yardımcı hizmetler de dahil olmak üzere hükümetin yönetim ettiği kamu hizmet sağlayıcıları ve Suriye çapında HTŞ ile kontağı olan kuruluşlar olarak tanım etti. Atılan adım ayrıyeten petrol ve elektrik de dahil olmak üzere Suriye’ye ya da Suriye içinde güç satışı, tedariki, koruması ve bağışına da müsaade verdi. Hazine’den yapılan açıklamada, ABD’nin Esad ve kendisiyle kontaklı olanlara, Suriye hükümetine, Suriye Merkez Bankası’na ve HTŞ’ye yönelik yaptırımlarının hala yürürlükte olduğu belirtildi.
‘YAPTIRIMLAR KALKMAZSA SURİYE FELAKETLE KARŞI KARŞIYA KALIR’
Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla mevzu hakkında açıklama yapan ABD’li bir yetkili, bunun ‘yeni İslamcı hükümetten fazla Suriye halkına yönelik bir güzel niyet göstergesi’ olduğunu söyledi. ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo da hususa ait değerlendirmesinde, “Beşar Esad’ın Rusya ve İran tarafından desteklenen acımasız ve baskıcı idaresinin sona ermesi, Suriye ve halkına tekrar inşa için eşsiz bir fırsat sunuyor” tabirlerini kullandı. Adeyemo, ayrıyeten, “Bu geçiş periyodunda, Hazine Suriye’de insani yardımı ve sorumlu idaresi desteklemeye devam edecek” değerlendirmesinde bulundu.
Suriye’deki geçici hükümetin Ticaret Bakanı olarak atanan Mahir Halil el Hasan, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Körfez ülkeleri de dahil olmak üzere pek çok ülke bunu yapmak istese de ABD’nin katı yaptırımlarının Suriye’nin yakıt, buğday ve başka temel eserleri ithal etmesine müsaade vermediğini belirtmişti. Bakan, yaptırımlar kısa süre içinde dondurulmazsa ya da kaldırılmazsa Suriye’nin bir ‘felaket’ ile karşı karşıya olduğunu kaydetmişti.
(REUTERS)