Yusuf Özkan
Avrupa Birliği (AB) Kurulu, AB tarafından finanse edilen merkezlerde sığınmacıların makus muameleye uğradıkları ve zorla hudut dışı edildikleri istikametindeki argümanları araştırmasını istedi.
Ankara ise argümanların yanlışsız olmadığını, hudut dışı süreçlerinin memleketler arası kurallara uygun bir biçimde gerçekleştirildiğini belirtiyor.
Hollanda merkezli gazetecilik kolektifi Light House öncülüğünde Almanya, Fransa, İngiltere ve İspanya’dan 21 gazeteci tarafından yapılan araştırmada, Türk makamlarının, AB tarafından finanse edilen merkezlerde, sığınmacıları zorla hudut dışı ettiği öne sürüldü.
Hollanda’nın aktif gazetelerinden NRC’de yayımlanan araştırmaya nazaran, toplam 20 bin kişilik 32 hudut dışı merkezinde, bilhassa Suriyeli sığınmacılara büyük baskı uygulanıyor.
Haberde, Türk makamlarının AB Kurulu’nu tarafından sağlanan araçlarla toplu olarak gözaltına alınan sığınmacıların, tekrar AB tarafından finanse edilen merkezlerde “gönüllü geri dönüşe zorlandığı” öne sürüldü.
Gazetecilik kolektifinin araştırmasına nazaran, AB’nin sığınmacılara ait soruşturma ve parmak izi sistemlerinin genişletilmesi üzere hizmetleri genişletmek için sağladığı kaynaklar artık göçmenleri takip etmek, toplamak ya da hudut dışı merkezlerini dikenli tel ve daha yüksek duvarlarla donatmak için kullanılıyor.
Haberde, hudut dışı merkezindeki sığınmacılara birçok vakit türel yardım sağlanmadığı, çok kalabalık, sıhhatsiz merkezlere tıkıştırıldıkları, “istismara ve hatta işkenceye” maruz kaldıkları ileri sürüldü.
NRC gazetesi, araştırma kapsamında Suriye’deki Beyaz Baretliler örgütünün eski bir üyesinin argümanlarına yer verdi.
Suriye vatandaşı olan kaynak, kendisine zorla “gönüllü olarak ülkesine dönmek istediğini” içeren bir doküman imzalatıldığını öne sürdü.
Gazetecilerin araştırmasına nazaran, AB, bu merkezlerde yaşananların farkında lakin finansmanı durdurmayacağını bildiriyor.
AB yetkilileri, Brüksel tarafından sağlanan takviyenin, hudut dışı merkezlerindeki şartların daha uygun olmasına katkıda bulunduğunu belirtiyor.
Türkiye’deki hudut dışı merkezlerindeki durumdan “tamamen Türkiye’nin sorumlu olduğunu bildiren AB yetkilileri, Komitenin durumu yakından takip ettiğini söylüyor.
Geri gönderme konusunda memleketler arası unsurlara her vakit hürmet gösterilmesi gerektiğini belirten AB yetkilileri, Avrupa’nın finansal takviye verdiği projelerin insan haklarına uygun olması şartına işaret ediyor.
‘İddialar titizlikle araştırılıyor’
NRC’ye konuşan Türk makamları ise Suriyelilerin zorla geri gönderildiği savlarının gerçeği yansıtmadığını söylüyor.
Göç Yönetimi yetkililerine nazaran, AB tarafından sağlanan taşınabilir araçlarda her vakit bir mütercim ile bir göç uzmanı bulunuyor.
Merkezlerdeki durumun hem Türk makamları hem AB hem de Birleşmiş Milletler tarafından yakından izlendiğini belirten Türk yetkililer, istismar argümanlarının da titizlikle araştırıldığını belirtiyor.
Hollanda medyasına nazaran, AB idaresi daha evvel de Tunus’taki sığınma merkezleri nedeniyle misal suçlamalarla karşı karşıya geldi.
AB Kurulu, bu yıl kabul edilen yeni göç mutabakatı ile sığınmacıların Avrupa sonları dışında tutulmasını amaçlıyor.
Perşembe günü Lüksemburg’da yapılan Avrupa Göç Bakanları toplantısında, Avrupa hududuna yakın ülkelerde yeni sığınma merkezleri kurulması ve iltica başvurusu reddedilen şahısların ülkelerine dönene kadar buralarda barındırılması önerisi gündeme getirildi.
BM sayılarına nazaran Türkiye, başka uyruklara ek olarak 3 milyonu aşkın Suriyeli mülteciyle dünya çapında en fazla mülteciye mesken sahipliği yapan ülkelerden biri.
AB, Avrupa’ya göçmen akışını durdurmak için 2016’da Ankara ile yaptığı mutabakat uyarınca Türkiye’ye insani yardım ve kalkınma yardımı olarak 6 milyar euro ödedi.