TÜRKİYE’nin 2001 krizi ile birlikte tanıdığı Kemal Derviş, hayatını kaybetti. Kriz devrinin ‘Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı’ olan Derviş’in Parkinson hastası olduğu ve bir müddettir ağır bakımda tedavi gördüğü belirtildi.
1949 yılında İstanbul’da doğan Kemal Derviş, lisans ve lisans üstü eğitimini London School of Economics’te yaptıktan sonra 1977’de Dünya Bankası’nda misyona başladı. Derviş 1996’da kurumun Ortadoğu ve Kuzey Afrika’dan sorumlu lider yardımcılığına yükseldi. Türk iktisadının Kasım 2000 ve Şubat 2001 tarihlerinde yaşadığı iki ekonomik krizin akabinde Türkiye’ye davet edildi. 22 yıl çalıştığı Dünya Bankası’ndaki vazifesinden ayrılan Derviş, 13 Mart 2001 tarihinde Bülent Ecevit Hükümeti’nde İktisattan Sorumlu Devlet Bakanlığı misyonuna getirildi. IMF ile müzakereleri yürüttü ve Güçlü İktisada Geçiş Programı’nı hazırladı.
2002’DE İSTİFA ETTİ
Ağustos 2002’de misyonundan istifa etti. İsmail Cem ve Hüsamettin Özkan ile birlikte Yeni Türkiye Partisi’nin kuruluş çalışmalarına katıldı. Lakin daha sonra bu partiden değil Cumhuriyet Halk Partisi’nden milletvekili adayı oldu. 3 Kasım 2002 seçimlerinde CHP’den İstanbul milletvekili seçildi. 9 Mayıs 2005 tarihinde milletvekilliğinden istifa ederek Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı başkanlığı vazifesine atandı. Derviş, 74 yaşında Amerika Birleşik Devletleri’nde hayatını kaybetti.
15 GÜNDE 15 YASA SÖZÜ
2000 ve 2001 devrinde yaşanan krizlerin akabinde sabit kur rejiminden dalgalı kur sistemine geçildi. Ekonomik kriz sonrası periyodun lideri Gazi Erçel ve Hazine müsteşarı Selçuk Demiralp istifa etti. İktisat bürokrasisinde yaşanan istifaların akabinde Başbakan Bülent Ecevit, Dünya Bankası’nda birinci lider yardımcısı olan Kemal Derviş’i “istişarelerde bulunmak üzere” Ankara’ya davet etti. 13 Mart tarihinde de İktisattan Sorumlu Devlet Bakanı olarak atadı. Derviş kısa mühlet sonra Türkiye’nin Güçlü İktisada Geçiş Programı’nı açıkladı. Derviş devlet bakanı olarak atanmasının akabinde 15 günde 15 yasa çıkışı ile tanındı. Bunlar içinde şeker yasası, ekonomik ve toplumsal kurul yasası, doğalgaz piyasası yasası, kamulaştırma yasası, Merkez Bankası yasası, bankacılık yasası, telekom yasası, tütün yasası, memleketler arası tahkim, ihale yasası üzere yasalar yer aldı. Derviş, şubat krizi sonrasında IMF ile yürütülen pazarlıklarda aktif rol oynadı ve 10 milyar dolarlık kredi mutabakatının da mimarı oldu. Ocak 2002’de devlet bakanı olarak verdiği bilgide Derviş, 22 Kasım 2000 tarihinden 2002 periyoduna kadar IMF’den 14 milyar 396 milyon, Dünya Bankası’ndan da 3 milyar 227 milyon kredi sağlandığını açıklamıştı.
BAKANLIK PERİYODU TARTIŞMALI GEÇTİ
Derviş devrinin birinci tartışmalarından biri Türk Telekom’un idare değişikliği ve özelleştirme sürecinde yaşandı. Türk Telekom’un özelleştirilmesine yönelik olarak Kemal Derviş ile devrin Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz ortasında kriz çıktı. Devrin özelleştirmeden sorumlu devlet bakanı Yüksel Yalova da Kemal Derviş ile tartışan isimlerden biriydi. Hükümette başbakan yardımcısı olan MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli ile olan krizin sonunda istifa eden isim ise Derviş oldu. Bahçeli ‘nin istifanın akabinde, “Sayın Kemal Derviş Türk siyasetini ziyadesiyle meşgul etmiştir” kelamları hafızalarda kaldı.
TENİS MERAKI
Kemal Derviş Türkiye’ye geldikten sonra kamuoyunun yakından takip ettiği bir isim oldu. Görüşmeleri, günlük hayatı sıkı takibe alındı. Basın mensupları sabahtan başlayarak her adımını takip etti. Derviş’in tenis merakı da sık sık gündeme geliyordu. Tenis Kulübü’ndeki sabah maçları ilgiyle takip edildi.