Suriye’de 2,5 ayını dolduran yeni idarenin çalışmaları mercek altına alındı. Omran Stratejik Araştırmalar Merkezi tarafından yayımlanan rapora nazaran, Suriye’de yeni idare, milletlerarası alanda faal bir diplomasi yürütüyor. Türkiye ile stratejik iştirak geliştirilirken, Suudi Arabistan ve Avrupa ülkeleriyle ekonomik ve diplomatik iş birlikleri kuruluyor. Rusya ile ilgilerde jeopolitik pragmatizm gözetilirken, ABD ile belirsizlik devam ediyor. Yeni idarenin temel amaçları ortasında yaptırımların kaldırılması, tekrar imar sürecinin hızlandırılması ve bölgesel istikrarları koruyarak memleketler arası tanınırlığın artırılması bulunuyor.
Omran Stratejik Araştırmalar Merkezi Türkçe Araştırmaları Yöneticisi Ömer Özkızılcık, “Yeni Suriye’nin Dış Politikası” raporunda yeni Suriye’nin dış siyasetini kıymetlendirdi. “Yaptırımların kaldırılması, ülkenin yine inşasının hızlandırılması ve milletlerarası tanınırlığın artırılması” olarak belirlenen üç amaç doğrultusunda Şara idaresi, çok taraflı bir diplomasi yürütüyor.
Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ve Dışişleri Bakanı Esad Şeybani’nin Türkiye’ye gerçekleştirdiği resmî ziyaret, iki ülke ortasında kapsamlı bir paydaşlık inşa edilmesi tarafında kritik bir adım olarak değerlendirildi. Türkiye’nin Suriye’de güvenlik, yine imar ve devlet kurumlarının yine yapılandırılması üzere kritik hususlarda kıymetli bir rol üstlenmesi bekleniyor. Ankara’nın bilhassa Suriye’nin yeni güvenlik yapılanmasını şekillendirmede kilit aktör olacağı vurgulanırken ayrıyeten, iki ülke ortasındaki ekonomik bağların güçlendirilmesi ve ticaret yollarının tekrar açılması da gündemde.
Şara idaresi, Körfez sermayesini ülkeye çekmek ve Arap dünyasıyla daha sağlam bağlar kurmak için ağır bir diplomasi yürütüyor. Suudi Arabistan ile kurulan yakın münasebet, bu siyasetin en kıymetli adımı olarak öne çıkıyor. Yeni idarenin birinci resmî ziyaretini Riyad’a gerçekleştirmesi, Türkiye ve Suudi Arabistan ortasında Suriye’nin geleceği konusunda ortak bir anlayışın olduğunu gösteriyor.
Ancak rapora nazaran, Arap dünyasında yeni Suriye idaresine dair birtakım çekinceler devam ediyor. Mısır ve Irak, yeni hükümetin uzun vadede nasıl bir istikamet izleyeceği konusunda temkinli bir tavır sergiliyor. Bununla birlikte, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri üzere ülkelerin ihtiyatlı bir optimistlikle Şam ile temaslarını artırdığı belirtiliyor.
Suriye’nin geçmişte Rusya ile olan bağları, Esed rejiminin Moskova’ya olan bağımlılığı nedeniyle epey hassastı. Fakat yeni idare, Rusya ile geçmişin yüklerinden bağımsız, daha pragmatik bir bağlantı kurma uğraşında. Rapora nazaran, Şam idaresi Rusya’nın Suriye’deki askerî varlığını tekrar müzakere etmeye açık olsa da, Moskova’nın dayanağını büsbütün kaybetmek istemiyor. Bilhassa Rusya’nın Suriye’deki Hmeymim Hava Üssü ve Tartus Limanı üzerindeki varlığı kritik bir müzakere başlığı olarak öne çıkıyor. Batılı ülkeler, Rusya’nın Suriye’den büsbütün çekilmesini talep ederken, yeni idare bu bahiste istikrarlı bir siyaset izlemeye çalışıyor.
Suriye’nin en büyük diplomatik zorluklarından biri, ABD ile olan ilgilerde yaşanan belirsizlik. Rapora nazaran, Washington’un Suriye siyasetinde şimdi net bir duruş sergilemediği, bilhassa Trump idaresinin yeni Suriye idaresine nasıl yaklaşacağı konusunda bir strateji belirlemediği tabir ediliyor. Yaptırımların kaldırılması, Şam idaresinin en kritik gayelerinden biri. Lakin ABD’nin mevcut siyaseti gereği, yaptırımların kısa vadede büsbütün kaldırılmasının sıkıntı olduğu belirtiliyor. Bilhassa YPG konusunda iki ülke ortasındaki tansiyon sürerken, ABD’nin Suriye’de nasıl bir yol haritası izleyeceği belirsizliğini koruyor.