Doğaya geri kazandırma çalışmaları kapsamında ‘Hüsamlar Tekrar – Eski Maden Alanı Rehabilitasyonu’ ismiyle hayata geçirilen projenin pilot uygulaması ise 65 hektarlık alanda yapıldı. Çalışma kapsamında eski maden alanına yürüyüş yolları yapılarak, piknik alanları ve göletler üzere bir dizi rekreasyon alanı da oluşturulacak. Ayrıyeten Milas’ın simgesi olan bir anıt zeytin ağacı da rehabilitasyonun merkezine dikilecek.
Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Maden ve Petrol İşleri (MAPEG) Genel Müdürü Arslan Narin, maden rezervlerimizin iktisada kazandırılması gerektiğini belirterek madenciliğin ülkemizin kalkınmasında son derece kıymetli bir dal olduğunu söz etti.
Maden alanlarının rehabilitasyonu konusunda ülkemizin kıymetli bir evre kaydettiğini vurgulayan Narin, “MAPEG olarak yürüttüğümüz TÜRMES projesi ile rehabilitasyon faaliyetlerini yerinde inceleyerek bir envanter oluşturuyoruz. Bugüne kadar bu kapsamda 9 bin hektarlık alanda 20.7 milyon ağaç dikildiğini tespit ettik. Madenlerimizi keşfedecek, sürdürülebilir metotlarla işletecek ve sonunda tabiata geri kazandıracağız” dedi.
DOĞRU PLANLAMA VURGUSU
Yeniköy Kemerköy Güç Genel Müdür Yardımcısı Burak Işık da şunları söyledi: “Planlama süreci rehabilitasyon çalışmalarının yüzde 90’ını oluşturuyor. Yanlışsız bir planlama, başarılı bir rehabilitasyonun birinci kuralı. Geçtiğimiz yıl 65 hektar alanda yaptığımız dikim çalışmalarında yüzde 96’ya varan tutma oranı elde ettik. Türkiye Tabiatını Müdafaa Derneği’nin tecrübesi ve bölge halkı ile yapılan istişareler bu muvaffakiyetin temel ögeleri oldu.”
MADEN ALANINDA ZEYTİN ÖRNEĞİ
Etkinlikte düzenlenen panelde konuşan İTÜ Maden Fakültesi Dekanı Prof. Mustafa Kumral, insanlık tarihinin birinci yıllarından beri maden kullanımının devam ettiğine işaret ederek, “Maden olmasa insanlık olmazdı. Kullandığımız her şeyde maden var. Maden alanlarını tekrar rehabilite ederek topluma ve etrafa geri kazandırmalıyız” dedi. Panele katılan Ankara Üniversitesi Besin Güvenliği Enstitüsü Müdürü Prof. Mücahit Taha Özkaya da bir linyit madeni alanını madalyalı bir zeytin bahçesine çevirme projesindeki tecrübesini anlattı: “Doğal saksı usulü uyguladık. Dikim sırasında kompostlu toprak hazırladık. Yerde ot ekerek kaymayı engelledik. 3-4 sene sonra sulamayı de kestik.
Çünkü bizim için kıymeti olan zeytinyağından polifenol elde etmek. Bu hastalıklara karşı çok değerli bir unsurdur. Zeytin o kadar kadim ve sağlam bir ağaç ki sahra çölünde bile zeytincilik yapılıyor. Zeytin az suyla yaşayabilen bir ağaç çeşidi ve az suyla daha fazla polifenol üretiyor, daha kıymetli oluyor. Ve 680 polifenol elde ettik.”
SU KULLANIMI ÖNEMLİ
Panelde konuşan Ankara Üniversitesi Su İdaresi Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Gökşen Çapar, maden alanlarında su kullanımının kıymetine işaret ederken, “Üretim tesislerinde, tarlada mümkünse içme suyu kalitesinde su kullanmamalı, suyu tekrar kullanmanın farklı yollarını aramalıyız” diye konuştu. ‘Hüsamlar Yine Projesi’ danışmanı Doç Dr. Sultan Gündüz de projeyi hazırlarken etraf köyleri inceleyerek bitki çeşitleri, gereksinim duyulan çeşitler üzere araştırmalar yaptıklarını, su kaynakları ve yağmur hasadı üzere kaynaklar üzerinde çalıştıklarını anlattı.